TCMB Bakan Fatih Karahan, ‘Sk para politikas duruumuz enflasyonda kalc d ve fiyat istikrar salanana kadar srecek. Fiyat istikrar ve srdrlebilir byme ve toplumsal refah art iin n kouldur. TCMB olarak dezenflasyon srecinin devamn salayacak, enflasyonu belirlediimiz ara hedeflerle uyumlu olacak ekilde drmek iin kararllkla almalarmz srdreceiz’ dedi.
Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas Bakan (TCMB) Fatih Karahan, Belirsizlik anda Finansal Dnm” temasyla bu yl ilki dzenlene ‘Boazii niversitesi Finans Zirvesi 2025’ programna katld. Zirvede para politikas, bankaclk, yatrm dinamikleri, finansal teknolojiler ve dijital dnm gibi balklarda ok sayda st dzey isim bir araya geldi.
Zirvede konuan TCMB Bakan Karahan, ‘Trkiye Ekonomisinde Para Politikas ev Enflasyon Grnm’ balkl sunumunu gerekletirdi. Karahan, ‘Son dnemde zellikle kresel ticaret politikalarna ilikin gelimeler hem gelimi hem de gelimekte olan lkelerde belirsizlikleri artrd. 2024 yl Haziran ayndan bu yana dezenflasyon sreci devam ediyor. Geldiimiz noktada enflasyonun ana eilimi geriledi. Hizmet enflasyonundaki d belirginleti. Mal enflasyonu da dk seviyelerde seyrediyor. Uyguladmz politikalar sonucunda talepte oluan dengelenme enflasyondaki de katk verdi. Enflasyon beklentileri gerileme eilimine girdi. Mart aynda finansal piyasalarda yaanan hareketlilik karsnda proaktif ekilde gerekli tedbirlerimi aldk. nmzdeki dnemde de para politikasnda kararl duruumuzu srdreceiz. Dezenflasyonun devamn salayacak ekilde hareket edeceiz’ ifadelerini kulland.
Kresel dzeyde artan belirsizliklerin tm lkeleri eitli ekonomik kanallar yoluyla etkilediini syleyen Karahan, ‘Bu kanallarn etkisi gelimekte olan lkelerde ok daha youn ve derin oluyor. Bu lkelerin finansal ve reel krlganlklar bunun temel nedeni. Belirsizlik ortam karar alma srelerini bozar, ekonomik bymenin beklemeye gemesine yol aarak yatrmlarn ertelenmesine ve tketimin daralmasna neden olur. Kresel talepteki daralma zellikle ihracata dayal ekonomilerde bymeyi basklar. Yatrmclar daha gvenli limanlara ynelir, gelimekte olan lkelerin risk primleri artar dolaysyla borlanma maliyetleri ykselir’ diye konutu.
Karahan, ‘Gelimekte olan lkelerdeki merkez bankalar, kresel finansal dnglerin giderek daha belirsiz ve dalgal hale geldii bir ortamda, para politikas aralarn eitlendirmeye yneliyor. zellikle, 2008-2009 Kresel Finansal Krizi sonrasnda, birok merkez bankas faiz oranlarn ayarlamakla kalmam, ayn zamanda makroihtiyati politikalar sklatrc ynde kullanarak finansal istikrar desteklemitir. Dolaysyla, gelimekte olan lkelerde tek tip bir politika tepkisinden deil, lkelere zg koullara uyarlanm ok aral ve esnek politika bileimlerinden sz etmek daha doru olacaktr. Biz de dier gelimekte olan lkeler gibi para politikas uygulamalarmzda temel aracmz olan politika faizini eitli makroihtiyati politikalarla glendiriyoruz’ eklinde konutu.
‘MEVDUATA YNELK DZENLEMELER LE TL MEVDUATIN PAYINI ARTIRMAYI VE KKM’Y KADEMEL OLARAK AZALTMAYI HEDEFLYORUZ’
Sk parasal duruu desteklemek zere kullanlan aralar ana grupta sralayan Karahan, ‘Mevduata ynelik dzenlemeler ile TL mevduatn payn artrmay ve KKM’yi kademeli olarak azaltmay hedefliyoruz. Kredi bymesine ynelik dzenlemeler ile kredi talebindeki dalgalanmalarn nne geiyoruz. nc olarak da likiditeye ilikin admlarmz ile sistemdeki fazla Trk liras likiditeyi ynetiyoruz. Finansal piyasalarn etkin ileyiinin srmesi amacyla piyasa kurallar iinde tm para politikas aralarn, proaktif bir yaklamla, kararllkla kullanmaya devam edeceiz. Bu erevede, likidite koullarn yakndan izlemeyi ve likidite ynetimi aralarn etkili ekilde kullanmay srdreceiz’ szlerini ifade etti.
Trk liras cinsi mevduatta art olduunu ifade eden Karahan, ‘KKM bakiyesindeki azal, finansal istikrar zerinde risk oluturmadan ve Trk liras cinsi mevduat nceleyerek saland. Son 12 ayda vadesi dolan KKM hesaplarndan dvize gei oran, yzde 14,5 seviyesinde gerekleti. Son dnemde grlen finansal oynaklklarn sistemdeki toplam TL pay zerinde etkisi de snrl oldu. Nitekim Trk liras mevduatn pay yzde 58 ile tarihsel ortalamasna yakn bir seviyede ilerlerken, yatrm fonlarn da dahil ettiimizde grnm deimemekte’ diye konutu.
’14 MART – 2 MAYIS TARHLER ARASINDA OLUAN DVZ TALEBNN YZDE 70′ YURT DII KAYNAKLI’
14 Mart – 2 Mays tarihleri arasnda oluan dviz talebinin yzde 70’i yurt d kaynakl olurken yurt ii talep snrl kald. Para politikas duruumuz ve makroihtiyati ereve sayesinde mevduat faizlerinin seviyesi, TL’ye geii ve tasarruflar destekliyor. Mal talebine ilikin gstergeler yurt ii talebin lml seyretmekle birlikte bir miktar direnli olduunu gsteriyor. Bununla birlikte gerek kullandmz alt gstergenin ortalamas gerekse tahmin performans grece iyi olan medyan enflasyona baktmzda, bu gstergeler yllklandrlm enflasyonun yzde 30’un biraz zerinde olduunu ima ediyor. Bu da bize dezenflasyonun sreceini gsteriyor’ ifadelerini kulland.
Gda fiyatlarna yllk olarak bakldnda d eimi grldn belirten Karahan, ‘Yllk olarak baktmzda d eilimini srdren gda fiyatlar, mart aynda ramazan aynn da etkisiyle ykselmesinin ardndan nisan aynda daha lml bir art kaydetti. Ancak, getiimiz ay yurt genelinde gerekleen zirai don hadisesi nmzdeki dnem iin, bata meyve olmak zere, ilenmemi gda fiyatlar zerinde yukar ynl riskleri artrd. Tketici fiyatlar zerindeki maliyet kaynakl basklar hafiflemekte. Bu durumun belirli sektrlerden kaynaklanmayp genele yaylmas bizim amzdan nemli bir gelime’ dedi.
‘SIKI PARA POLTKASI DURUUMUZ ENFLASYONDA KALICI D VE FYAT STKRARI SALANANA KADAR SRECEK’
Sk para politikasnn sreceini de ifade eden Karahan, ‘Enflasyon beklentileri dezenflasyon patikamzn zerinde seyretmeye devam ediyor. Bu grnm para politikasndaki sk ve kararl duruumuzu korumay gerekli klyor. Dier taraftan, belirsizliklerin gemi dneme gre daha yksek olduunu da gz nnde bulundurarak ihtiyatl ve sk bir para politikas duruu sergiliyoruz. Sk para politikas duruumuz enflasyonda kalc d ve fiyat istikrar salanana kadar da srecek. Bir kez daha vurgulamak isterim ki, fiyat istikrar; srdrlebilir byme ve toplumsal refah art iin n kouldur. TCMB olarak dezenflasyon srecinin devamn salayacak; enflasyonu, belirlediimiz ara hedeflerle uyumlu olacak ekilde drmek iin kararllkla almalarmz srdreceiz’ aklamasnda bulundu.