Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) Bakan Fatih Karahan, “Her zaman olduu gibi bundan sonra da politika faizini, enflasyon patikasnn, dezenflasyon patikasnn gerektirdii skl salayacak ekilde belirleyeceiz. Belirgin ve kalc bir bozulma olmas durumunda da para politikas aralarn sklatrc bir ekilde kullanmaya hazrz.” dedi.
Karahan, yln 2. Enflasyon Raporu’nun tantm amacyla stanbul Finans Merkezi’ndeki Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas Yerlekesi’nde dzenlenen bilgilendirme toplantsnn ardndan katlmclarn sorularn yantlad.
Son dnemde enflasyon patikasn etkileyen birka nemli gelime olduunu belirten Karahan, zellikle yukar ynl etkileyen faktrlere bakldnda en ne kann martta kurda yaanan beklentinin zerindeki art olduunu syledi.
“HEDEFMZ GNCELLEDK”
“Burada belirleyici olacak olan geikenliin ne kadar olduu” diyen Karahan, unlar kaydetti:
“lk dnemde yaptmz almalarda elimizde veri yokken biraz daha teorik kapsaml baktmzda bunun yzde 35-40 aralnda olacan yani gemie gre biraz daha dk, 2023 yaz aylarna gre daha dk olacan deerlendirmitik. Burada veriler bunu aslnda destekler nitelikte, nisan ay verisini grdk. Mays ay verisinde de nc veriler benzer bir geikenlie iaret ediyor. Yukar ynl etkileyen dier bir gelime zirai don hadisesi. Burada tabii ki bir say vermek zor ama etkilenen rnlerin TFE’deki oran yzde 1,5 civarnda. Burada rekoltenin ne kadar etkileneceine bal olarak nmzdeki dnemde bir miktar yukar ynl risk sz konusu. te yandan aa ynl birka gelime de oldu. zellikle kresel tarafta tarife admlarnn etkisiyle belirsizliinin artmas ile birlikte kresel talepte bir d olaca bekleniyor. Bu da dezenflasyonist bizim amzdan. te yandan bir de tabii ki bizim yaptmz ciddi bir ek sklama var. Bunun indirim dneminde gelmi olmas da biraz daha sklatrc etkisini glendiriyor diye deerlendiriyoruz. Bu da i talebi yavalatc. Yani hem i talep hem d talep bir nceki rapor dnemine gre daha zayf olacak diye deerlendiriyoruz. Bir de Salk Uygulama Teblii’nde yaplan deiiklik. Onun da ynetilen ynlendirilen fiyatlar zerinden enflasyon etkisi oldu. Btn bunlar deerlendirdiimizde bunlarn birbirini dengelediini grdk. Bunun neticesinde de hedefimizi gncellemedik.”
ASGAR CRETE ARA ZAM’ YAPILACAK MI?
TCMB Bakan Karahan, bir soru zerine asgari cret konusunda kendilerinin karar verici ya da tavsiye verici olmadnn altn izerek, “Raporda sunduumuz enflasyon tahminleri, cret gelimeleri dahil eitli varsaymlar erevesinde ekilleniyor. cretler konusunda varsaymlar da zellikle yetkili mercilerin aklamas erevesinde oluuyor. Ama cret konusunda genel olarak hep sylediimiz u; yksek enflasyon cretlerin reel olarak erimesine neden oluyor, dolaysyla bize den burada temel ey enflasyonu kalc olarak drmek, fiyat istikrarn salamak.” ifadelerini kulland.
Sklama admlarnn ieriine ilikin sorulan soru zerine Karahan, TCMB’nin faiz kararlarn, enflasyon gereklemeleri, beklentileri ve ana eilimin belirlediini dile getirdi.
“ENFLASYON GRNM BOZULMADI”
Karahan, ana eilim hususunda nemli gelimenin kur kaynakl olduuna vurgu yaparak, unlar syledi:
“Mart aynda yaadmz beklentilerin zerinde gerekleen kur art. Bunun geikenliini bir kere grmek istiyoruz, bir tahminimiz vard, nisan ay verileri bunu teyit eder nitelikteydi, mays ay nc verileri de bunun yine benzer ekilde olduunu sylyor ama bunu bir grmek istiyoruz. Bir de enflasyonun ana eilimi hakknda net bir bilgiye sahip olmak istiyoruz. u anda geici etkiler de sz konusu. u anda ana eilimin nereye gideceini tam olarak grmek ok kolay deil. Bu dorultuda da tek bir veriye bakarak ngrde bulunmak doru deil. zellikle nmzdeki dnemde de talep gstergelerinin seyri nem kazand. Biz nmzdeki dnemde talep koullarnn dezenflasyon srecine katk vermeye devam etmesini istiyoruz. Kararlarmzda nemli olan bir dier unsur, enflasyon zerindeki riskler. Evet u anda attmz admlar sayesinde enflasyon grnm bozulmad fakat risk dengesine baktmzda risklerin daha belirgin bir ekilde yukar ynl olduunu gryoruz. Risklerin dengeli olmas da nmzdeki dnemde kararlarmzda etkili olacak. Burada tabii ne kan bir dier unsur da yurt ii yerleiklerin portfy tercihleri olacak. Bunu da nmzdeki dnemde inceliyor olacaz. Ama her zaman olduu gibi bundan sonra da politika faizini, enflasyon patikasnn, dezenflasyon patikasnn gerektirdii skl salayacak ekilde belirleyeceiz. Belirgin ve kalc bir bozulma olmas durumunda da para politikas aralarn sklatrc bir ekilde kullanmaya hazrz.”
– “AIRI OYNAKLIK GZLENEN PYASA KOULLARINDA OYNAKLII DRC HAMLELERE DEVAM EDECEZ”
TCMB Bakan Fatih Karahan, kurda 19 Mart’ta yaanan ykseliin nedeninin ve etkilerinin sorulmas zerine, 19 Mart gn yurt d bankalarn Trk bankalaryla yapabilecekleri ilemleri belirledii limitlerin ok hzl bir ekilde dolduunu ve bunun neticesinde de dviz kurunda ksa sreli bir ykseli yaandn anmsatt.
O gn dviz ilem hacminin tarihsel ortalamann ok stnde olduuna dikkati eken Karahan, u deerlendirmelerde bulundu:
“Gemi 10-15 seneye baktmzda, 10-15 sene iinde gerekleen en yksek ilem hacminin birka kat miktardayd ve bu daha nce de sylediimiz gibi yurt d kaynakl bir gelimeydi. Biz hzl bir ekilde adm attk. Bugn takip eden birka gnde de aslnda zellikle o haftann cuma gnnde de aramba gnne benzer hatta daha yksek miktarda bir ilem hacmi oldu, buna ramen operasyonel aksaklk yaanmad. Ar oynaklk gzlenen piyasa koullarnda biz oynakl drc hamlelere devam edeceiz, bu, dezenflasyon sreci asndan nem tayor.”
– “SIKILII DEERLENDRRKEN TEK BR GSTERGEYE BAKMAK DORU OLMAZ, BURADA BROK GSTERGE SZ KONUSU”
Enflasyon ve faiz oranlarna reel sektrden eletirilerin olduunun anmsatlmas zerine Karahan, Merkez Bankas’nda effaf ve ift ynl iletiim uyguladklarndan, srekli her kesimle grtklerinden, her ehre geziler dzenlediklerinden bahsetti.
Karahan, “Burada birok geri bildirim alyoruz. Tabii ki reel sektr koullardan dnem dnem ikayet ediyor, kur gelimelerinden de ikayet ettii oluyor ama bunlar dezenflasyon srecinin devam etmesi ve salkl ilerlemesi asndan olduka nemli. Skl deerlendirirken tek bir gstergeye bakmak doru olmaz, burada birok gsterge sz konusu.” dedi.
Deerlendirme yaparken ok sayda l tarafndan deerlendirme yapmak gerektiini dile getiren, bu ltler hakknda bilgi veren Karahan, “Bunlarn hepsini deerlendiriyoruz ama eninde sonunda bir duruu, bir faizin yeteri kadar sk olup olmadn gsteren tek gsterge fiyat gelimeleridir. Fiyat gelimeleri yeteri kadar hzl, bizim tahminimizle, patikamzla uyumlu oluyor mu, olmuyor mu? Skln yeterli olup olmadn belirleyen temel gelime budur. Biz de kararlarmz skl belirlerken, tabii ki belli hesaplar erevesinde yapyoruz ama sonunda yeterli olup olmadn deerlendirirken fiyat gelimelerine ve bunun altnda yatan makro ekonomik grnme dikkat ediyoruz.” deerlendirmesinde bulundu.
Bundan sonraki likidite admlarna ilikin grleri sorulan Karahan, “u anda baktmzda enflasyon zerindeki risklerin biraz daha bariz bir ekilde yukar ynl olduunu gryoruz. Bu risklerin biraz daha dengeli olduunu deerlendirdiimizde burada bir hafta vadeli repo oranna fonlama maliyetini ekmeyi dnyoruz. Likidite fazlas olduu durumda da bunu yapabiliriz.” dedi.