Uluslararas Enerji Ajans (IEA) tarafndan yaymlanan Elektrik 2025 raporuna gre, kresel elektrik talebi tarihsel olarak en hzl art dnemlerinden birini yayor.
Hidroelektrik enerji, elektrik retiminde kritik bir rol oynuyor. Ancak kuraklk, su seviyesi dalgalanmalar ve iklim deiikliinin etkileri, hidroelektrik retimini giderek daha belirsiz hale getiriyor.
Kresel elektrik talebi, tarihindeki en hzl byme dnemini yayor. 2025-2027 yllar arasnda toplamda 3 bin 500 teravatsaat (TWh) art bekleniyor. Bu art, her yl Japonya’nn toplam elektrik tketimine edeer bir ykselie tekabl ediyor. Hzl artan bu talep, hidroelektrie ihtiyac daha da artryor. Ancak iklim deiiklii kaynakl dalgalanmalar enerji arz istikrarn riske sokuyor.
Ar hava olaylar dnya genelinde hidroelektrik retimini aksatarak enerji gvenlii konusunda endieleri artryor. Scak hava dalgalar ve ani youn yalar, su rezervuarlarnn ynetimini zorlatryor. Ar yalar baraj taknlklarna neden olabilirken, dk ya seviyeleri elektrik retiminin durmasna yol aabiliyor.
Sz konusu rapor, artan talep ve iklim kaynakl aksaklklar karsnda enerji arzn istikrara kavuturmak ve riskleri azaltmak iin gne ve rzgar enerjisinin hidroelektrikle entegre edilerek daha dayankl bir enerji karm oluturulmasn neriyor. Ayrca rapor, geni apta batarya depolama sistemleri ve pompal depolama hidroelektrik santrallerinin kullanlmasnn, dk su seviyeleri dnemlerinde elektrik arzn dengeleyebileceini vurguluyor.
– DNYANIN ELEKTRK HTYACI HIZLA ARTIYOR
Yeil Hidrojen reticileri Dernei (H2DER) Bakan ve Enerji Piyasas Dzenleme Kurumu (EPDK) Kurucu Bakan Yusuf Gnay, hidroelektrik santrallerinin iklim deiikliinden olumsuz etkilendiini belirterek, bu durumun Trkiye’nin enerji arz gvenlii iin ciddi riskler tadn vurgulad.
Gnay, dnyann elektrik ihtiyacnn artndaki temel sebeplerin klima kullanmnn artmas, elektrikli aralarn gnlk hayatn bir paras olmas ve 24 saat alan veri merkezleri olduunu syledi.
Hidroelektrik santrallerinin, Trkiye’nin enerji arz gvenliinde ana unsurlardan biri olarak kalmaya devam etmesi gerektiini vurgulayan Gnay, “Hidroelektrik bu srete nemli yer tutuyor.” dedi.
Gnay, hidroelektrik santrallerinin baz yk santrali olarak grev yaptn ve yenilenebilir enerji kapasitesinin deerlendirilmesinde nemli rol oynadn belirterek, “Ne kadar baz yk santrali olabilecek potansiyelimiz varsa yenilenebilir enerji kapasitesini de o derece artrabiliriz.” diye konutu.
Ancak iklim krizinin hidroelektrik santrallerinin verimli ve etkili almasn negatif ynde etkilediini syleyen Gnay, “Kuraklk zaten sularn azalmasna yol at iin verimlilik dyor. Trkiye kresel snma nedeniyle su ynnden en fazla etkilenen lkelerden biri. Hidro kaynaklara dayal elektrik retimi, bu nedenle ciddi bir risk altnda.” ifadelerini kulland.
Yenilenebilir enerji kaynaklarnn entegrasyonu ve su ynetim stratejileri asndan atlmas gereken admlara deinen Gnay, unlar kaydetti:
“Trkiye hala nemli oranda potansiyele sahip ve nceliin Devlet Su leri’nin envanter almasna verilmesi gerekiyor. Yatrmcy bu konuda tevik edebilecek gerek bilgilere dayal bir hazrlk yaplrsa, Trkiye potansiyelini yeniden harekete geirebilir. Bu sre, baz yk kapasitemizi artracak ve ayn zamanda rzgar ve gnee dayal yenilenebilir enerji santrallerinin yapmna da katk salayacaktr.”