Antalya Diplomasi Forumu kapsamnda dzenlenen “Kresel Snamalar ve Trkiye’nin Grnm” balkl oturumda konuan Hazine ve Maliye Bakan Mehmet imek, kresel ekonominin iinde bulunduu krlgan dneme ve Trkiye’nin bu tabloda nasl konumlandna dair kapsaml deerlendirmelerde bulundu. Kresel ekonominin yksek belirsizlik ve volatilite dneminden getiini belirten Bakan imek, Trkiye’nin kresel zorluklara kar greceli olarak daha dayankl olduunu, d ticaret, enerji dnm, yapay zeka ve savunma sanayi alanlarnda yrtlen reformlar anlatt. IMF’nin tahminlerine gre kresel GSYH’de yzde 7’lik bir azalma beklendiini aktaran imek, “Ticaret savalar, korumaclk ve jeopolitik gerilimler kresel retimi zorluyor. in, kresel imalat domine ediyor; Avrupa, ABD ve Japonya ise g kaybediyor” dedi.
HRACAT YERNE TALEP N PLANDA
Trkiye’nin byme modelinin ihracata dayal olmadn vurgulayan Bakan imek, “Tarihi olarak net ihracat bymeye katk sunmaktan ok, snrlayc oldu. Trkiye ekonomisinin temel itici gc i talep ve yatrmlar” ifadelerini kulland. imek, bu nedenle Trkiye’nin, kresel ticaretteki daralmaya kar daha az krlgan olduunu kaydetti.
Bakan imek, ihracatn yzde 62’sinin serbest ticaret anlamas olan lkelere yapldn, bunlarn banda Avrupa Birlii’nin geldiini belirterek, “Bu lkelerle ilikiler srd srece, ihracatmzn nemli blm korumaldr” dedi.
Blgesel entegrasyonun nemine dikkat eken imek, “Komunla ykselir, onunla dersin. Trkiye barl ve istikrarl bir blge istiyor nk bu bizim karmza” ifadelerini kulland.
ENERJ VE LOJSTKTE YEN KORDORLAR
Trkiye’nin in’e uzanan Orta koridorun bir paras olduunu syleyen Bakan imek, Irak’tan Trkiye’ye, oradan Londra ve Pekin’e balanacak yeni kalknma koridoru yatrmlarn anlatt. Bu projelerin maliyet etkin ve etkili lojistik zmler sunduunu vurgulayan imek, “Balant ok nemli. Biz bara, gvenlie ve refaha yatrm yapyoruz nk bundan kazan salyoruz” dedi.
ENFLASYONLA MCADELEDE NET MESAJ: “DYOR, DECEK”
Bakan imek, enflasyonla mcadelede kararl olduklarnn altn izerek, “Enflasyon dyor, decek. Bu program hayata geirmek iin her eyi yaptk. Gl siyasi destek var, kararlyz. Bu sreci ynetecek kapasitemiz de mevcut” dedi. imek, ksa vadeli piyasa dalgalanmalarnn beklentileri bozabileceini ancak dezenflasyon srecinin devam edeceini de szlerine ekledi.
Kurda yaanan snrl zayflamann etkisinin petrol fiyatlarndaki dle dengelenebileceini aktaran Bakan imek, sk para politikasnn net dezenflasyonist etkiler oluturacan belirtti. imek, mali tarafta ise bte disiplininin korunacan, kamu borcunun GSYH’ye oranla yzde 25 seviyesinde olduunu ifade etti.
YKSEK BOR VE YALANAN DNYA
Kresel borlarn son 25 ylda 100 puandan fazla arttn, uzun vadeli yksek faizlerin lkeleri zora sokabileceini syleyen Bakan Mehmet imek, Trkiye’nin toplam borluluunun dnya ve gelimekte olan lke ortalamalarnn altnda kaldn kaydetti. imek, “u an yatrmclar gelimekte olan piyasalardan ekiliyor, ama frtna dindiinde temel gstergelere bakacaklar. Trkiye burada ne kacak” dedi.
Dnya genelinde yalanan nfusa da deinen Bakan imek, Trkiye’nin halen gen nfusa sahip olduunu, kadn istihdamn artracak reformlarla avantajn srdrlebileceini belirterek, her yl yaklak 1 milyon niversite ve meslek lisesi mezunu verildiini syleyerek, yatrmclar iin insan kaynann gl olduunu vurgulad.
SAVUNMADA VE YAPAY ZEKADA YKSELEN G
Trkiye’nin savunma sanayisinde yerlilik orannn yzde 80’e ulatn aklayan Bakan imek, “25 yl nce en byk ithalatlardandk, imdi ilk 10 ihracat arasna giriyoruz. 3 bin 500 irketimiz ve bin 100 aktif projemiz var” dedi.
Yapay zekann kresel retkenlii artracan ama herkese eit dalmayacan belirten imek, Trkiye’nin bu alanda yksek sayda mezun veren lkeler arasnda olduunu aktard. Fiber altyap, 5G, uzay liman ve nkleer enerji gibi teknoloji yatrmlarn detaylandran imek, “novasyon, tercihten ok zorunluluktan doar” diyerek bu alanlarda reformlarn sreceini belirtti.
YEL DNM EKONOMK BR ZORUNLULUK
Enerji ithalatna ylda byk bteler ayrldn hatrlatan imek, yenilenebilir enerji yatrmlarnn Trkiye iin yalnzca evresel deil, ekonomik zorunluluk olduunu syledi. Elektriin yzde 50’sinin yenilenebilir kaynaklardan salandn, bu oran yzde 70’e karmak istediklerini belirten imek, imdiye kadar su ve sulama altyaps iin 90 milyar dolar yatrm yapldn aktard.
BYME, STHDAM VE YATIRIMDA GELECEK VURGUSU
Trkiye’nin son 20 ylda ortalama yzde 5,3 bydn, 2002’den bu yana reel GSYH’nn kat arttn ifade eden Bakan imek, “Gemile vnmek deil, salam temellerle gl bir gelecek ina etmek istiyoruz” dedi. Kur korumal mevduatlarn azaltldn, CDS primlerinin artmasna ramen Trkiye’nin borlanma artlarnda gelimekte olan piyasalarla ayn seviyeye geldiini syleyen imek, G30 programyla yksek teknolojili retimi artracaklarn, 2030’a kadar bu alana 30 milyar dolar yatrm ekmeyi hedeflediklerini belirtti.
TRKYE YKSELEN BR MERKEZ OLMA YOLUNDA
Medikal turizmden oyun sektrne, inaattan ay ihracatna kadar pek ok alanda Trkiye’nin kresel lekte ne ktn vurgulayan imek, “Mkemmeliyetilik ilerlemenin dmandr. Biz artk pratik olarak neyi baarabileceimize odaklanacaz” dedi. Altyapya imdiye kadar 300 milyar dolar yatrm yapldn, 200 milyar dolar daha yaplacan belirten imek, yeni stanbul Havaliman’nn dnyann en iyi balantl havaliman seildiini de szlerine ekledi.