Yumakl, Tarmsal Aratrmalar ve Politikalar Genel Mdrl bnyesindeki Fndk Aratrma Enstits’nde yapt aklamada, enstitnn dnyada rnei bulunmayan 90 yllk bir kurum olduunu syledi.
Enstitde zellikle kalite, verim art ve yeni AR-GE almalar yapldn belirten Yumakl, son dnemde ise Bitkisel retim Genel Mdrl ile fndk bahelerinin yenilenmesine ilikin nemli almalar ortaya konulduunu ifade etti.
Kresel iklim deiikliinin ok eitli etkilerinin artk iddetli ekilde grlmeye baladn vurgulayan Yumakl, bazen zirai don, bazen de kahverengi kokarca gibi zararllarn etkileriyle bunlar gzlemlediklerini anlatt.
Yumakl, kahverengi kokarcann sadece bu yla ait bir konu olmadnn altn izerek, yle devam etti:
“2017 ylnda lkemize Grcistan’dan giri yapm bir zararldan bahsediyoruz ancak 2022-2023 pandemi yapt bir dneme denk geldi. Kahverengi kokarcann etkilerinden muzdarip olan 13 ilimizin valileriyle birlikte kasm aynda bir toplant yaptk. Orada mcadele planmz oluturduk, hep birlikte istiare ettik ve uygulamaya aldk. 46 ilde, 624 yerde farkl versiyonlaryla bu mcadele devam ediyor.”
Sadece ila deil biyoteknik mcadelenin de nemli olduunu vurgulayan Yumakl, feromon tuzaklardan kahverengi kokarcann dman olan samuray arsna kadar birok yntemi kullandklarn aktard.
Kahverengi kokarcayla mcadelede, krsalda ilalanmas gereken depo, odunluk, kullanlmayan bina gibi yaklak 400 bin yap olduunu tahmin ettiklerini dile getiren Yumakl, ancak uygulamaya balandktan sonra 660 binin zerinde bu tr yapnn ilalandn kaydetti.
– “1 MLYON SAMURAY ARISINI DOAYA SALMI OLACAIZ”
Yumakl, samuray ars reten Fndk Aratrma Enstitsnn biyoteknik mcadelenin nemli rneklerinden biri olduunu belirterek, u deerlendirmede bulundu:
“Btn dnyada, kahverengi kokarcayla mcadele eden lkelerin, samuray ars retimiyle ilgili yaymladklar rakamlar var. u ana kadar bizim grdmz, farkl lkelerin en fazla 240 bin reteni oldu. Ancak getiimiz yl sadece Trkiye apnda 200 bin retilmiti, TAGEM’in bal enstitleri 1 milyona kadar km olacak. Yani kahverengi kokarca mcadelesiyle 1 milyon samuray arsn biz doaya salm olacaz.”
Kahverengi kokarcann sabit bir zararl olmadn dile getiren Yumakl, “35 kilometre uabilen, ok kolay kolay da etkilenmeyen bir zararl. Bata fndk aalar olmak zere ok nemli lde yeil meyvelere, sebzelere zarar veriyor, dolaysyla bu mcadele son derece nemli.” diye konutu.
Mcadelenin, sadece Bakanln yapt eylem plann uygulanmasyla mmkn olmayacan ifade eden Yumakl, “Ayn zamanda vatandalarmzn da bize bu konuda destek olmalar gerekiyor. Bunu hep ifade ediyoruz yani bir blgede, bir kyde, bir alanda yzde 90 orannda siz gerekli ilalamay yaparsnz ama yzde 10 buna ilgi gstermezse, daha sonra yapm olduunuz tm mcadelenin boa gitmesi mmkn.” dedi.
Yumakl, kahverengi kokarcayla mcadele alet ve ekipmanlarnn krsal kalknma destekleri arasna alndn ve yzde 50 hibe destei salandn syledi.
Kahverengi kokarcayla mcadeleye katk veren tm paydalara teekkr eden Yumakl, “nk bu komple bir mcadele, bu mcadeleden galip geleceiz, ondan hibir phemiz yok. Sadece biraz sabr, disiplin ve hep birlikte almaya ihtiya var.” ifadelerini kulland.
Yumakl, Fndk Aratrma Enstitsndeki Biyolojik Mcadele Laboratuvar’nda doaya salnacak samuray arlarnn ana kolonilerinin parazitlenmesini gerekletirdi.
Keap ilesi Dzky kyndeki ilalama almalarn da inceleyen Yumakl, feromon tuzaklarla ilgili bilgi ald.